در حالی که ماراتن تولید و عرضه واکسن کووید-19 به پایان خود نزدیک شده است، دو واکسن پیشتاز که متعلق به شرکت‌های فایزر و مدرنا هستند، مبتنی بر «mRNA» توسعه یافته‌اند. اما باید به خاطر داشت که این دوزهای دارویی، نیاز به یک حامل ایمن و کارآمد دارند تا به جای لازم در بدن انتقال یابند. این بخش حیاتی واکسن، توسط فناوری نانو انجام می‌گیرد و عملاً می‌توان ادعا کرد که نانوفناوری، در کنار قابلیت‌های جانبی در زمینه تولید تجهیزات پیشگیری از جمله ماسک، در خط مقدم تولید واکسن و مبارزه با کووید-19 قرار دارد.

نانوذرات چربی، مولکول‌هایی هستند که به رشته‌های «mRNA» (پیام‌رسان‌های ژنتیکی برای ساختن کد «DNA» در پروتئین‌ها) کمک می‌کنند تا از سدهای بیولوژیک بدن فرار کرده و بدون هر گونه تخریب، به سلول هدف برسند. این حامل‌های دارویی پیشرفته، مواد شیمیایی فعال در داروهای شیمی‌درمانی یا کاهنده کلسترول را بدون عوارض جانبی ناخواسته در بدن حمل نموده و حالا در جدیدترین کاربرد خود، سلامت نسل بشر در مقابل ویروس مرگبار کرونا را تضمین خواهند کرد.

نخستین بار، در سال 2018 میلادی بود که شرکت بیوتکنولوژی «Anylam»، تحقیق ارزشمند و برنده جایزه نوبل «RNA Interference» را از طریق قرارگیری در نانوذرات چربی، به اولین داروی این حوزه، یعنی «Onpattro» تبدیل کرد. این دارو، برای درمان بیماران مبتلا به اختلالات عصبی ارثی بکار گرفته می‌شد و به نظر می‌رسد که کاربرد دیگر برای استفاده از حامل‌های نانویی، استفاده از فرمولاسیونی مشابه در واکسن‌های مبتنی بر «mRNA» خواهد بود. دانیل اندرسون (Daniel Anderson)، استاد مهندسی شیمی انستیتو فناوری ماساچوست (MIT) در این باره می‌گوید: «به نظر من، یکی از قهرمانان داستان واکسن کووید-19، نانوذرات RNA هستند. این نانوذرات، اثبات کردند که فقط ابزاری برای دستکاری ژن‌ها در آزمایشگاه نبوده و می‌توانند به داروهایی مورد تأیید و البته انتقال دوزهای واکسن در پیشگیری از اپیدمی بدل شوند».

«mRNA»، با ایجاد واکنش سیستم ایمنی، به بدن فرد می‌آموزد که چگونه با ویروس کرونا مبارزه نموده و از علائم مرگبار بیماری جلوگیری نماید. این یک تکنیک کاملاً متفاوت از واکسن‌های سنتی است که اغلب از نسخه‌های تضعیف شده عامل بیماری‌زا برای مبارزه با عفونت‌ها و پیامدهای بیماری استفاده می‌کنند. ابزار کلیدی برای موفقیت این ماشین‌آلات تولید پروتئین سلولی، یک سیستم حامل کارآمد است تا «mRNA» را به سلول‌ها انتقال دهد، کاری که فناوری نانو به خوبی از عهده آن بر می‌آید!

مرجع: «StatNews»