از حدود دو دهه پیش که سرمایه‌گذاری‌های تحقیق و توسعه‌ای دولت آمریکا در زمینه فهم و کنترل مواد نانویی آغاز شد، چیزی بالغ بر 29 میلیارد دلار در این خصوص صرف شده است. در این بین، سهم سازمان غذا و داروی آمریکا هم از سال 2009 میلادی تاکنون، 133 میلیون دلار بوده که پیشرفت‌های چشمگیری را در این حوزه به دنبال داشته است.

همه ساله درخواست‌های متعددی برای ارزیابی و اعلام نظر به سازمان غذا و داروی آمریکا ارسال می‌گردد. با توجه به پیچیدگی‌های فزاینده در محصولات دارویی، به‌ویژه داروهای مبتنی بر فناوری نانو، فشارهای فراوانی برای بهبود قابلیت‌های کلیدی «FDA» در حوزه نانو فناوری وجود دارد. برای درک بهتر، این آمار را در نظر بگیرید که از سال 1970 میلادی، بیش از 600 محصول دارویی نانویی، از سوی مرکز ارزیابی و تحقیقات دارویی «FDA» دریافت شده که نیمی از آن‌ها مربوط به یک دهه اخیر است. آنیل پاتری (Anil Patri)، مدیر بخش نانوتکنولوژی سازمان غذا و داروی آمریکا، بر این باور است که در کنار افزایش قابل توجه تعداد درخواست‌های ارائه شده در این حوزه، مسئله مهم‌تر این است که پیچیدگی‌های این ترکیبات به نسبت بالا بوده و با ساختارهای چندگانه‌ای روبرو هستیم که ارزیابی آن‌ها به این سادگی‌ها نیست.

در گزارش جدید سازمان غذا و داروی آمریکا در خصوص فعالیت‌های صورت گرفته در حوزه فناوری نانو، تجهیز ارزیابان و سایر محققین به ظرفیت‌های دانشی جدید برای پاسخ‌دهی بهتر به این استقبال چشمگیر و پیچیدگی‌های قابل توجه محصولات جدید، امری الزامی بوده که به صورت جدی توسط این سازمان دنبال می‌شود. بر خلاف سیگنال‌های منفی زیادی که بعضاً در خصوص اثرات مخرب نانومواد در اخبار و گزارش‌های مختلف ارائه می‌شود، در این گزارش تأکید شده که «FDA»، محصولات نانویی را به‌عنوان محصولاتی ذاتاً مفید یا مضر نمی‌شناسد، بلکه ویژگی‌ها و رفتارهای منحصربه‌فرد آن‌ها، از جمله ملاحظات ایمنی، اثربخشی و تأثیر آن‌ها بر بهداشت عمومی را مورد بررسی قرار می‌دهد. آنیل پاتری در این خصوص اظهار داشته: «نانوفناوری روند رو به رشدی در محصولات عرضه شده به سازمان غذا و دارو داشته و ویژگی‌های منحصربه‌فردی را به دنبال دارد که از آن جمله، می‌توان به افزایش حساسیت شناساگرهای زیستی و قابلیت تشخیص سریع‌تر بیماری‌ها در مراحل اولیه، توسعه فرمولاسیون‌های ایمن‌تر دارویی و تجهیزات پزشکی نوآورانه اشاره نمود.»

نکته کلیدی پیرامون ارزیابی و تأیید محصولات دارویی نانویی، پیشرفت‌های اخیر در حوزه‌های مختلف پزشکی و سرعت گرفتن فرآیند تجاری‌سازی آن‌ها است. برای مثال، امروزه از نانوفناوری برای دارورسانی (به‌ویژه در درمان تومورهای سرطانی)، دستگاه‌های پزشکی، ایمپلنت‌های دندانی، تجهیزات آزمایشگاهی و ... استفاده شده و همین طیف وسیع و متنوع کاربردها، ضرورت همگام‌سازی نهادهای ارزیاب مانند «FDA» با روند صنعت را الزامی می‌سازد. بدیهی است که حرکت به موازات رشد شتابان علم و فناوری، کار دشوار و انرژی‌بری است که تدوین استانداردها و همکاری‌های بین‌المللی با سازمان‌ها و شرکت‌های دیگر، می‌تواند چالش‌های پیش رو را تا حدی برطرف نماید.

مرجع: «Bio World»