محققین دانشگاه اسپانیایی آلیکانته (University of Alicante)، موفق به توسعه یک سیستم بهینه و ارزان‌قیمت برای ذخیره‌سازی گاز متان شده‌اند. در این فناوری منحصربه‌فرد که در آزمایشگاه مواد پیشرفته این دانشگاه و تحت نظارت دکتر جواکین سیلوستره (Joaquín Silvestre) توسعه یافته، از چارچوب‌های آلی-فلزی (MOF) با تخلخل‌های بسیار بالا استفاده شده که قابلیت نگهداری گاز را دارا می‌باشند.

این سیستم، روشی جدید برای انتقال گاز طبیعی و همچنین ذخیره‌سازی و استفاده آن در وسایط نقلیه گازسوز (اتومبیل‌های شخصی، اتوبوس‌ها و کشتی‌ها) فراهم می‌نماید. فناوری جدید، بر پایه کریستال‌های میلیمتری یخ‌شکل است که در تخلخل‌های موجود، قابلیت ذخیره‌سازی گاز، به معنای حبس کردن آن را دارا بوده و می‌تواند شرایط پایدار و ایمنی را مهیا نماید.

سیلوستره، در خصوص مزیت اصلی نانومواد استفاده شده در فناوری جدید می‌گوید: «مزیت اصلی استفاده از این نانومواد در اینجا است که قابلیت کاهش دما تا 2 درجه سانتی‌گراد و فشار تا 60 بار فراهم می‌باشد. این در حالی است که در حال حاضر برای مایع کردن گاز طبیعی و انتقال آن به محل مصرف، نیاز به کاهش دما تا منفی 162 درجه سانتی‌گراد و استفاده از فشارهای بسیار زیاد است.» در کنار چالش حمل و انتقال گاز، مصرف‌کننده‌ها نیز عمدتاً نیازمندهای فشارهای بالا می‌باشند. به عنوان نمونه، اتوبوس‌های گازسوز نیازمند فشاری 250 باری هستند. با استفاده از فناوری جدید معرفی شده، موانع یاد شده به صورت کامل مرتفع شده و شرایط کنترل شده دما و فشار فراهم می‌گردد. به منظور درک بهتر مزایای اقتصادی این فناوری، کافی است به این نکته توجه داشت که برای شارژ یک وسیله نقلیه گازسوز، نیاز به یک کمپرسور بسیار قدرتمند و گران‌قیمت است که تنها در پمپ‌های گاز وجود دارد. اما با سیستم جدید، یک کمپرسور معمولی کفایت نموده و در نتیجه، حتی در گاراژ خانه هم می‌توان خودرو را شارژ نمود.

لازم به ذکر است که چارچوب‌های آلی-فلزی، برای نخستین بار در دهه 1990 میلادی توسعه یافتند. امروزه، این مواد کاربرد وسیعی در جذب دی‌اکسید کربن، ذخیره‌سازی متان، تصفیه آب، حسگرها و زیست‌پزشکی داشته و مطالعات قابل توجهی بر روی آن‌ها در حال انجام است. مطالعات صورت گرفته توسط محققین عربستانی، نشان می‌دهد که ظرفیت جذب آب توسط این مواد، می‌تواند تا 200 برابر وزنشان باشد که کاربرد جذب آب در مناطق خشک را برای این مواد مطرح نمود. همین ایده، کمک کرد تا سیستم جدیدی هم برای ذخیره‌سازی گاز متان و حمل آن پدید آید.

گفتنی است که این تحقیق نوآورانه و جالب، طی یک همکاری مشترک بین چند نهاد دانشگاهی و مطالعات فناوری صورت گرفته و علاوه بر محققین دانشگاه آلکانته، محققین دانشگاه‌های کینگ عبدالله عربستان (KAUST)، پلی‌تکنیک مراکش (Mohammed VI Polytechnic University)، آزمایشگاه ملی اوک ریج آمریکا (Oak Ridge National Laboratory) و شتاب‌دهنده «ALBA» بارسلونا هم در آن دخیل بوده‌اند.

مرجع: «Phys»