محققین دانشگاه مونترال، موفق به توسعه روش جدیدی برای تشخیص سریع طعم شربت افرا (Maple Syrup) شده‌اند. شربت افرا، در زمره یکی از محصولات کلیدی ایالت کبک به حساب آمده و به همین دلیل، اطمینان از کیفیت و طعم آن، با حساسیت ویژه‌ای روبرو است. در همین راستا، محققین مونترالی به عنوان بخشی از این ایالت، موفق به توسعه فناوری جدیدی با نام "زبان مصنوعی" شده‌اند که با استفاده از نانوذرات طلا، امکان طبقه‌بندی انواع طعم شربت افرا را فراهم می‌کند.

اگرچه این بومیان آمریکای شمالی بودند که برای نخستین بار اقدام به جمع‌آوری و استفاده از شربت افرا نمودند، اما امروزه ایالت کبک کانادا، به عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده آن به شمار می‌رود. در فصول سرد سال، درخت افرا نشاسته را در تنه خود ذخیره نموده و به مرور زمان در داخل درخت، شیره افرا تولید می‌شود. اوایل بهار، این شیره‌ها که به سطح تنه می‌آیند، از طریق لوله‌هایی متصل به هم، به مراکز جمع‌آوری شیره منتقل شده و پس از جوشاندن، شربت غلیظ افرا تولید می‌شود. اهمیت شربت افرا، به حدی است که آن را طلای مایع کبک می‌نامند. این شربت، حاوی 66 درصد ساکاروز و 33 درصد آب بوده و یک درصد باقیمانده نیز، تعیین‌کننده طعم آن خواهد بود که بسته به دوره برداشت، روش‌های تولید و ذخیره‌سازی و البته آب‌وهوا، موجب ایجاد بیش از 60 طعم مختلف می‌شود.

جالب است که محققین دانشگاه مونترال، این بار با استفاده از طلای واقعی، موفق به تشخیص طعم طلای مایع کبک شده‌اند. زبان مصنوعی ابداعی، یک آزمایش مبتنی بر تغییرات رنگ است که نشان می‌دهد چگونه شربت افرا طعم‌دار می‌شود. نانوذرات طلا، این امکان را فراهم می‌کنند که در چند ثانیه و با چشم مسلح، امکان رؤیت تغییر رنگ (شاخصی برای طعم شربت) فراهم شده و تولیدکنندگان، اختلاف طعم را در فرآیند تولید تشخیص دهند. برای درک بهتر فناوری ارائه شده، آن را همانند آزمایش اندازه‌گیری «PH» یک استخر در نظر بگیرید. چند قطره شربت را درون نانوذرات طلای ابداعی ریخته و حدود 10 ثانیه صبر می‌کنند. اگر نتیجه در طیف قرمز باقی بماند، یک شربت عالی و با کیفیت ایده‌آل بوده و اگر به رنگ آبی درآید، نشان‌دهنده نقایصی در عطر و طعم آن است که می‌تواند به‌عنوان یک شربت صنعتی مورد استفاده قرار گیرد.

پروفسور جین ماسون (Jean-François Masson)، استاد شیمی دانشگاه مونترال و رهبر تیم تحقیق، در خصوص دستاورد ارزشمند حاصل شده می‌گوید: «اگرچه زبان مصنوعی ساده‌تر از زبان واقعی انسان است و نمی‌تواند انواع طعم و مزه‌های پیچیده را از هم متمایز نماید، اما قابلیت تشخیص اختلاف طعم شربت افرا در حین تولید را دارا می‌باشد». شایان ذکر است که برای بررسی عملکرد زبان مصنوعی، 1818 نمونه از شربت افرای تولید شده در مناطق مختلف کبک دریافت شده و مورد آزمایش قرار گرفتند. جالب این‌که نمایه‌های مختلفی از طعم و بوی شربت شناسایی گردید که طیفی وسیع از رنگ‌های طلایی تا قهوه‌ای تیره را شامل می‌شد.

گفتنی است که شربت افرا، طعمی لطیف و عاری از هر گونه تلخی دارد. فرایندهای تولید فعلی، شامل کمک گرفتن از متخصصینی است که قضاوت پیرامون طعم شربت و دسته‌بندی آن را بر عهده دارند. توسعه و تجاری‌سازی زبان مصنوعی، به معنای تحولی بزرگ در فرآیند تولید است که می‌تواند طبقه‌بندی شربت‌های افرا را به سرعت و مبتنی بر کیفیت آن‌ها انجام دهد.

مرجع: «Nanowerk»