تحقیقات جدید پیرامون بیماری‌های قلبی و عروقی نشان می‌دهد که فناوری نانو، ظرفیت قابل‌توجهی برای نجات و بازسازی بافت‌های آسیب‌دیده قلب انسان دارد. مهندسی بافت‌های قلبی و عروقی در حیوانات، با موفقیت انجام پذیرفته و برای ایجاد بستر پزشکی مناسب مبتنی بر فناوری نانو جهت احیای قلب انسان، پزشکان و مهندسین می‌بایست به درک مشترک بیشتری از محدودیت‌ها، چالش‌ها و فرصت‌های پیش رو دست یابند.

بیماری‌های قلبی و عروقی، عمده‌ترین دلیل مرگ‌ومیر در جهان به شمار می‌آید. طبق آمار سازمان بهداشت جهانی، در سال 2016 میلادی، در حدود 17.9 میلیون نفر به دلیل بیماری‌های قلبی و عروقی جان خود را از دست داده‌اند که 31 درصد از کل مرگ میر جهانی را تشکیل می‌دهد. جالب اینجا است که این آمار در طی سال‌های اخیر، کاملاً افزایشی بوده است. دکتر «مرتضی محمودی» از اساتید دانشگاه ایالتی میشیگان و عضو برنامه «Precision Health Program» در این باره می‌گوید: «توسعه روش‌های درمانی احیاکننده قلب، نیاز به ارتباط نزدیک و هماهنگی بین چند رشته مختلف، اعم از پزشکی قلب، بیولوژی سلولی و مولکولی، بیوشیمی، علوم مکانیکی و مواد دارد. ایجاد یک پایگاه دانش چند رشته‌ای، می‌تواند مسیر توسعه رویکردهای جدید، ایمن و اثرگذار را هموار سازد. یکی از حوزه‌های دارای پتانسیل بالقوه، نانو فناوری است که می‌بایست شکاف بین متخصصین قلب و عروق و محققین نانو پزشکی کاهش یابد».

گفتنی است، مجموعه‌ای از کاربردهای بالقوه برای استفاده از فناوری نانو در بیماری‌های قلبی و عروقی و به‌طور خاص، سکته‌های قلبی و مغزی توسعه یافته است که از مهم‌ترین آن‌ها، می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

1-     شناسایی کارآمد نشانگرهای نارسایی قلبی در خون: پلاسمای خون انسان حاوی بیش از ده هزار پروتئین است که البته بیش از 99 درصد توده پروتئین موجود در پلاسما تحت سلطه چند پروتئین خاص قرار دارد. این امر موجب می‌شود تا شناسایی پروتئین‌ها و نشانگرهای زیستی خاص که در پلاسما نادر و کمیاب هستند، کاری دشوار و چالش‌برانگیز بوده که نانو فناوری می‌تواند در این زمینه کمک نماید.

2-     پیش‌بینی اثرات طولانی‌مدت صدمات قلبی: شناسایی و ارزیابی سطح آسیب‌های قلبی و اثرات طولانی‌مدت بالینی آن بر عملکرد قلب بسیار مهم است. برای مثال، برخی از لطمات مانند «Miocardinal Infarction» که در ابتدای کار با صدمات و علائم ناچیز همراه است، در صورت عدم توجه به درمان اولیه، آسیب‌های قابل‌توجهی در طولانی‌مدت پدید می‌آورد. در حال حاضر، هیچ روش تشخیصی مؤثر برای شناسایی کارآمد بیماران به‌ویژه در طولانی‌مدت وجود نداشته و نانو فناوری می‌تواند به توسعه روش‌های اثرگذار کمک کند.

3-     تحویل دارویی به سلول‌ها و بافت‌های آسیب‌دیده: سلول‌های قلبی آسیب‌دیده از ظرفیت بی‌نظیری برای بازیابی عملکرد خود در طول نارسایی قلبی برخوردارند و تحویل هدفمند مولکول‌های دارویی به کمک فناوری نانو، به پزشکان امکان می‌دهد تا ضایعات ناشی از بیماری را به حداقل برسانند.

مرجع: «Nanowerk»