امروزه در بسیاری از صنایع، همچون چاپ و ساخت قطعات الکترونیکی، استفاده از جوهر گرافن رو به افزایش است. عملکرد عالی و قیمت ارزان در مقایسه با جوهرهای فلزی، از جمله مزایای این جوهر نانویی به شمار می‌رود. اخیراً گروهی از دانشمندان، با هدف بررسی حالت‌های مختلف خودسامانی گرافن در الگوهای کاربردی مختلف در شرایط جاذبه صفر، اقداماتی را جهت چاپ این جوهرها در فضا انجام داده‌اند.

مطالعات مذکور، طی سفرهای فضایی طولانی‌مدت، امکان ساخت دستگاه‌های الکترونیکی گرافنی کارآمد را فراهم نموده و در عین حال، به درک بهتر خصوصیات گرافن نیز، کمک شایانی می‌نماید. در همین راستا، در 24 ژوئن سال جاری میلادی، طی یک مشارکت چندجانبه، میان مؤسسه گرافن فلگ‌شیپ «Graphene Flagship»، دانشگاه بروکسل، دانشگاه پیزا، دانشگاه کمبریج، آژانس فضایی اروپا و سازمان فضایی سوئد، یک موشک از مرکز فضایی اروپا واقع در اسرانج سوئد، به سمت فضا پرتاب شد.

این رویداد، اولین تلاش برای تولید و بررسی عملکرد گرافن در فضا خواهد بود. با توجه به اینکه در مأموریت‌های اکتشافی و طولانی‌مدت فضایی، ممکن است فضانوردان نیاز به چاپ قطعات الکترونیکی مختلف داشته باشند، ضرورت انجام چنین تحقیقاتی، بیش از پیش ضروری به نظر می‌رسد. توجه به این نکته نیز خالی از لطف نیست که از ترکیبات گرافنی، می‌توان به عنوان پوششی برای حفاظت از فضانوردان و تجهیزات در مقابل تابش اشعه‌های خطرناک کیهانی و خورشیدی بهره برد.

«کارلو لوریو»، رهبر تیم تحقیقاتی مذکور در مؤسسه گرافن فلگ‌شیپ، در خصوص این تحقیقات اظهار داشت: «به باور من، فرستادن گرافن به محیطی که قرار است در آن مورد استفاده قرار گیرد، بهترین راه برای بررسی عملکرد آن است. این ماده، دارای خصوصیات رسانایی فوق‌العاده‌ای بوده که باعث شده امروزه در بسیاری از فرآیندها و دستگاه‌ها مورد استفاده قرار گیرد. انجام چنین آزمایش‌هایی، به تولید و توسعه تجهیزات فضایی کارآمد، کمک شایانی خواهد نمود.»

«آندره‌آ سی فراری»، رئیس بخش علم و فناوری مؤسسه گرافن فلگ‌شیپ نیز، در خصوص این آزمایش اعلام نمود: «مؤسسه گرافن فلگ‌شیپ، از سال 2018 میلادی و با تکیه بر تخصص دانشگاه بروکسل در زمینه تحیقات میکروجاذبه، توانسته خود را به عنوان پیشگامی در زمینه بهره‌گیری از گرافن در اکتشافات فضایی، مطرح سازد. هدف اصلی از پرتاب این موشک به سمت فضا، بهره‌گیری از گرافن در ایستگاه فضایی بین‌الملل خواهد بود.»

گفتنی است، دانشگاه کمبریج که در این طرح تحقیقاتی مشارکت دارد، یکی از پیشگامان در زمینه تولید و توسعه جوهرهای گرافنی است. در حال حاضر، از این جوهرها برای چاپ انواع حسگرهای الکترونیکی انعطاف‌پذیر، ابرازآلات اندازه‌گیری، باتری‌ها، ابرخازن‌ها و بسیاری از دستگاه‌های دیگر استفاده می‌شود.

مرجع: «Nanowerk»