«عصر الماس»، نام رمانی علمی تخیلی از «نیل استفنسن»، نویسنده آمریکایی است که در سال 1995 میلادی انتشار یافت. این رمان، آینده‌ای دور از زندگی بشر را توصیف می‌کند که در آن، همه چیز تحت تأثیر فناوری نانو قرار گرفته است. با روند فعلی پیشرفت فناوری‌های نانویی، اعم از حوزه‌های پزشکی، کشاورزی و حتی ورزش، به نظر می‌رسد که این آینده شکل گرفته در ذهن نویسنده، دور از دسترس نیست. به‌عنوان یکی از کاربردهای جدید نانو فناوری، دانشمندان موفق به توسعه و تجاری‌سازی فناوری‌های نوین و منحصربه‌فردی در ارتباط با جرم‌شناسی شده‌اند. ورود فناوری‌های نانویی در حوزه پزشکی قانونی و جرم‌شناسی، کمک می‌کند تا تحقیقات جنایی با دقتی بیشتر و کارآمدتر انجام گیرد. این فناوری‌ها، آینده‌ای ایمن و عاری از جرم را نوید می‌دهد که تماماً با استفاده از قابلیت‌های نانو فناوری ممکن خواهد شد.

از مهم‌ترین این فناوری‌ها، می‌توان به آنالیز اثر انگشت اشاره نمود که با جایگزینی نانو ذرات بسیار کوچک، دقت شناسایی اثر انگشت در صحنه جرم را بالا می‌برد. نانو ذرات می‌توانند اثر انگشت را حتی بر روی شیارها و خمیدگی‌های سطوح که معمولاً اثر انگشت کمی ضعیف‌تر است، تشخیص دهند. علاوه بر این، اثر انگشت شامل الگوهای مشخصی از عرق و متابولیسم‌های فرد بوده و از طریق فناوری نانو، می‌توان تشخیص داد که فرد صاحب اثر انگشت، برای مثال به کوکائین یا الکل معتاد است یا خیر. برآورد سن، جنسیت و حتی برخی از بیماری‌های صاحب اثر انگشت، از دیگر قابلیت‌های این فناوری است.

مثال دیگر از کاربردهای نانو فناوری، تجزیه‌وتحلیل دقیق نوشته‌های پیدا شده در کنار مقتولین است. یک کاغذ دست‌نوشته در کنار یک فرد حلق‌آویز شده، می‌تواند سوءظن به چندین نفر را موجب شود. اما با استفاده از نانولوله‌هایی موسوم به «AFM»، افسران پلیس و متخصصین آزمایشگاه‌های جرم‌شناسی، می‌توانند سطوح کاغذ را در مقیاس نانو، مطالعه نمایند. میزان فشار بر روی کاغذ، نوع جوهر، نحوه نوشتن و ...، از مواردی است که می‌تواند در تشخیص جعلی بودن دستخط و نیز، شناسایی نویسنده آن، کمک کند.

در نهایت، باید به تجزیه‌وتحلیل «DNA» اشاره نمود که نوآورانه‌ترین کاربرد فناوری نانو در تحقیقات جنایی محسوب می‌شود. نانو تکنیک‌های استخراج، جداسازی و شناسایی توالی‌های «DNA»، می‌توانند به کارآگاهان کمک نمایند تا از طریق پوست، بزاق دهان، اسپرم و موارد این‌چنینی، ویژگی‌های جسمی صاحب «DNA»، مانند سن، جنس، رنگ پوست، مو و چشم وی را در زمانی کوتاه‌تر تشخیص دهند. 

مرجع: «Deccan Chronicle»