عدم دسترسی به آب آشامیدنی کافی، به یک تهدید جدی برای مردم بسیاری از مناطق جهان بدل شده است. در این میان، نانو فناوری به‌عنوان یک حوزه دانشی نوظهور، از طریق معرفی روش‌های ارزان و مؤثر تصفیه آب، می‌تواند نقشی کلیدی در حل بحران کمبود آب ایفاء نماید. استفاده از فناوری نانو برای تصفیه آب، دارای مزایای مختلفی در مقایسه با روش‌های معمول تصفیه آب است که می‌توان به افزایش سطح مؤثر، راندمان بالا، قدرت جذب زیاد و فشار کمتر مورد نیاز در فیلترها، اشاره نمود. در فرایندهای فراوری و تصقیه آب، نانوفناوری می‌تواند به کمک نانوموادی همچون الیاف‌های آلومینا و نانولوله‌های کربنی، به منظور تخلیص و یا فیلتراسیون مورد استفاده قرار گیرد. همچنین از نانوکاتالیست‌ها، غشاهای فیلتراسیون زئولیت، نانوسیم‌های اکسید تیتانیوم، نانوذرات پالادیم و همچنین برخی از نانوذرات مغناطیسی نیز، استفاده می‌شود.

گزارش جدید «SBWire» که تحت عنوان «نانو فناوری در بازار تصفیه آب؛ بازیگران کلیدی و روندهای آینده تا سال 2026» انتشار یافته است، نگاهی تخصصی به این موضوع داشته و حوزه‌های کاربرد فناوری نانو و نانو مواد مورد استفاده را تقسیم‌بندی نموده است.

بر اساس نانو مواد مورد استفاده در فرآیند تصفیه آب، سه دسته کلیدی «جاذب‌ها، نانو فلزات و غشاهای نانویی»، قابل تفکیک می‌باشند. غشاهای نانویی، برای حذف آلاینده‌ها و نرم شدن آب در سیستم‌های آب و فاضلاب، به کار می‌رود و برای آلاینده‌ها بسته به اندازه مولکول‌ها و منافذ، یک مانع فیزیکی فراهم می‌آورد. در حالی که استفاده از نانو فلزات همچون دی‌اکسیدتیتانیوم و نقره، یک روش مقرون به صرفه تصفیه آب است، در مقابل نانو جاذب‌ها در حذف فلزات سنگین، مواد آلی و باکتری‌ها کاربرد داشته و هزینه تولید آن‌ها بسیار بالا است.

از منظر کاربرد نیز، فناوری نانو در تصفیه آب را می‌توان به دو بخش «تصفیه آب آشامیدنی و تصفیه آب صنعتی» تقسیم نمود. در مجموع، تقاضای روزافزون برای آب آشامیدنی مقرون‌به‌صرفه و سالم، همراه با تأکید بر آلودگی آب‌های زیرزمینی، موجب شده است تا نانو فناوری به یک ابزار بسیار کلیدی در بازار رو به گسترش حال حاضر بدل شود. با این حال، انتظار می‌رود که هزینه‌های بالای تولید و تجاری‌سازی نانو مواد در مقیاس‌های صنعتی، مانع از پیش‌بینی دقیق روند پیشرفت، تجاری‌سازی و فراگیری فناوری نانو در بازار تصفیه آب گردد. البته افزایش فعالیت‌های تحقیقاتی و تخصیص سرمایه‌های کلان از سوی دولت‌ها و بخش خصوصی به کشف نانو مواد ارزان‌قیمت و کارآمد، کمک خواهد کرد تا در چند سال آینده، نقش نانو فناوری در این بازار، پررنگ‌تر از گذشته شود.

گفتنی است، از بازیگران کلیدی فعال در زمینه تصفیه آب با استفاده از فناوری نانو، می‌توان به شرکت‌های «Lanxess Aktiengesellschaft»، «ItN Nanovation AG» و «Enel Spa» اشاره نمود.

مرجع: «Digital Journal»