بررسی‌ها نشان می‌دهد که نانوفناوری قادر به ارائه راهکارهای درمانی جدیدی در برابر ویروس‌های مشترک بین انسان و حیوان است. شیوع اپیدمی کووید-19 و تبعات اقتصادی و اجتماعی وحشتناک آن، باعث شده تا توجه همگان به ابزارهای در دسترس برای مقابله با ویروس‌های مشابه جلب شده و این فرصت بی‌نظیری برای فناوری نانو، به‌عنوان یکی از ابزارهای کارآمد در این زمینه است. به نظر می‌رسد که در آینده نزدیک، شاهد سرمایه‌گذاری‌های جدیدی بر روی توسعه و تجاری‌سازی فناوری‌های نانویی مختلف برای مقابله با ویروس‌های مشترک انسان و حیوان خواهیم بود.

ویروس‌هایی که از پرندگان و حیوانات سرچشمه گرفته و قابلیت انتقال به انسان را دارند، به‌عنوان ویروس‌های مشترک بین انسان و حیوان شناخته می‌شوند. هنگامی که این ویروس‌ها از طریق تماس مستقیم یا غیرمستقیم به انسان منتقل می‌شوند، در بسیاری موارد به یک اپیدمی جدید  مبدل می‌شوند. بنا بر آمار، تقریباً 70 درصد از بیماری‌های عفونی سه دهه گذشته، یک بیماری مشترک بین انسان و حیوانات بوده‌اند. از آنجا که هیچ تشخیص فوری یا درمانی مؤثر برای ویروس جدید در دسترس نیست، شیوع و همه‌گیری‌های این‌چنینی به سرعت گسترش می‌یابند. از جمله این ویروس‌ها، می‌توان به آنفولانزای نوع «A»، ابولا و سه گونه اصلی ویروس کرونا اشاره نمود. طی پنج دهه گذشته، کروناویروس (CoV) باعث اپیدمی‌های خطرناکی مانند سندرم حاد تنفسی یا سارس (SARS) و سندرم تنفسی خاورمیانه یا مرس (MERS) شده است. بیماری همه‌گیر کووید-19 هم که قطعاً بزرگ‌ترین چالش فعلی بشر به شمار می‌رود.

نکته کلیدی، عملکرد نانوذرات برای مقابله با ویروس‌های مذکور است. بررسی جدید «Microbial Pathogenesis»، به راه‌حل‌های جدید ابداعی برای مقابله با ویروس‌های مشترک بین انسان و حیوان می‌پردازد که به نحوی از فناوری نانو استفاده کرده‌اند. بنا بر این بررسی، کاربرد نانوفناوری را می‌توان در دو بخش تشخیص و درمان خلاصه نمود. تشخیص سریع و قابل اطمینان برای دفاع در برابر هر گونه شیوع ویروسی، یکی از نکات مهم در استراتژی‌های درمانی است. روش‌های متداول تشخیص مولکولی، بر تقویت اسیدهای نوکلئیک ویروسی متکی می‌باشند. با این حال، این روش‌ها عموماً زمان‌بر بوده و از دقت بالایی برخوردار نیستند. فناوری نانو می‌تواند این چالش‌ها را به شکل چشمگیری کاهش دهد. مصداق بارز این موضوع، طراحی و تولید انواع کیت‌های نانویی تشخیص سریع کرونا ویروس می‌باشد.

حوزه دوم کاربرد، حفاظت در برابر ویروس‌ها است. درست است که تشخیص سریع یک گام کلیدی در محافظت از فرد و جامعه در برابر عفونت‌های بیماری‌زا است. اما گام بعدی، ابتکارات درمانی و مقابله‌ای بوده که در این حوزه هم نانوفناوری یک ابزار پیشگام محسوب می‌شود. نانو حامل‌هایی که پاسخ ایمنی بدن را فعال می‌کنند، واکسن‌های مبتنی بر فناوری نانو و استفاده از انواع نانومواد ضدویروسی، مثال‌هایی هستند که طی دو سال اخیر شاهد آن‌ها بوده‌ایم.

در مجموع، ویروس کرونا در کنار تمامی عواقب و پیامدهای ناگوار خود، به خوبی اثبات نموده که فناوری نانو از چه پتانسیل چشمگیری برای تولید انواع محصولات و فناوری‌های تجاری و مقرون‌به‌صرفه برای مقابله با ویروس‌های مختلف برخوردار است. این به معنای سرمایه‌گذاری‌های وسیع و ظهور همکاری‌های فناورانه بین دانشگاه‌ها، شرکت‌های دارویی و استارت‌آپ‌های مختلف است که می‌تواند توسعه و تجاری‌سازی فناوری را تسهیل نماید.

مرجع: «News-Medical»