یک استارت‌آپ استونیایی به‌نام «UP Catalyst»، با پشتیبانی آژانس فضایی اروپا (European Space Agency)، در صدد تولید اکسیژن در مریخ است. فناوری نانویی این استارت‌آپ، به محققین کمک می‌کند تا با کمک منبع بزرگ دی‌اکسید کربن موجود در جو مریخ ، اکسیژن مورد نیاز را تولید نموده و گام بعدی برای سفر به فضا و استقرار در سیارات دیگر را محکم‌تر بردارند. همچنین محصول جانبی این فرایند، نانومواد کربنی باارزشی خواهد بود که در سایر کاربردهای فضایی به کمک می‌آیند.

ناسا چندین دهه است که برای اکتشافات انسانی در مریخ آماده می‌شود. این در حالی است که مریخ دارای جو نسبتاً نازک‌تری از زمین بوده و فشار سطحی آن کمتر از یک صدم کره زمین است. علاوه بر این، تقریباً 96 درصد جو مریخ را دی‌اکسید کربن تشکیل داده و تنها حدود 0.1 درصد اکسیژن دارد. برای مقایسه بهتر، این نکته را در نظر بگیرید که جو زمین دارای 21 درصد اکسیژن می‌باشد. آزمایشات صورت گرفته برای استفاده از منابع اکسیژن موجود در مریخ (معروف به MOXIE)، چشم‌انداز امیدوارکننده‌ای برای تولید اکسیژن و تأمین نیروی محرکه تجهیزات و نیز تنفس افراد پدید آورده است. «MOXIE»، با جداسازی اتم‌های اکسیژن از مولکول‌های دی‌اکسید کربن کار می‌کند. با این حال، روش‌های موجود با محدودیت‌هایی هم همراه است. اما به نظر می‌رسد که با ابتکار جدید «UP Catalyst»، این محدودیت‌ها نیز تا حدودی مرتفع خواهد شد.

این استارت‌آپ مستقر در استونی، فناوری جدیدی توسعه داده که بر پایه همان ایده قبلی بوده و حتی در همان دما کار می‌کند، با این تفاوت که در پردازش مجدد، دی‌اکسید کربن به نانومواد کربنی ارزشمندی تبدیل می‌شود. نانومواد تولید شده را می‌توان در زمینه‌های مختلف صنعت هوافضا، از جمله فناوری‌های باتری و ابر خازن‌ها، پوشش‌های رسانا و تقویت‌کننده، فرمولاسیون‌های پلیمری، فیلترهای آب و ... مورد استفاده قرار داد. در واقع، می‌توان گفت که ایده «UP Catalyst»، استفاده از فناوری‌های جدید به‌منظور بکارگیری محصولات جانبی به روشی پایدار بوده که می‌تواند سفر به مریخ و استقرار در آن را ممکن سازد.

دکتر گری اورب (Gary Urb)، مدیرعامل «UP Catalyst»، در خصوص چشم‌انداز موجود در مسیر راه این شرکت می‌گوید: «ما همچنان که به سمت هدف خود، یعنی مشاهده انسان در مریخ حرکت می‌کنیم، کارهای زیادی برای انجام دادن داریم. اولین گام‌ها، نشانه‌های امیدوارکننده‌ای برای تبدیل شدن به یک رقیب قدرتمند در صنعت فضایی و بخش فناوری نانو تداعی نموده است». اسون لیلا (Sven Lilla)، مدیر پروژه «ESA BIC» در آژانس فضایی اروپا هم در خصوص این استارت‌آپ ابراز داشت: «این شرکت، دارای یک زمینه علمی و فنی بسیار قوی است که به معنای پتانسیل بالا برای پشتیبانی از مأموریت‌های انسانی در مریخ است. حمایت مالی و سرمایه‌گذاری ما از این پروژه، فقط نشانه کوچکی از پشتیبانی آژانس فضایی اروپا از این استارت‌آپ برای ارتباط با مربیان مناسب و متخصصین و شروع افزایش مقیاس در روش تولید آن‌ها است».

گفتنی است که «ESA BIC» استونی، بخشی از شبکه سراسری در اروپا است که دسترسی به تخصص و دانش، امکانات آزمایشگاهی و همکاری با دانشگاه‌ها جهت پشتیبانی عملی از توسعه تجاری ایده‌های استارت‌آپی را فراهم می‌کند. با توجه به تلاش‌های ناسا در فرستادن فضانوردان به مریخ در دهه 2030 میلادی و رقابت جدی شرکت‌هایی مانند بوئینگ و اسپیس ایکس، چشم‌انداز امیدوارکننده‌ای از تحقق این آرزوی بشر مشاهده می‌شود.

مرجع: «EU Startups»