اغلب ما با واژه مدیریت منابع انسانی، روابط کارکنان و مدیریت پرسنل استفاده‌شده در مطبوعات و همچنین متخصصان صنعت آشنا هستیم. هر زمان که این اصطلاحات به گوش ما می‌رسد، تصاویری از مدیران کارآمد که به‌طور جدی در مورد کارشان در دفاتر فعالیت می‌کنند برای ما تداعی می‌شود.

در این مقاله، به پرسش مدیریت منابع انسانی چیست، با ارائه یک نمای کلی از موضوع و معرفی مدیریت منابع انسانی در سازمان‌های امروزی، پاسخ می‌دهیم. واقعیت این است که در زمینه مدیریت منابع انسانی مطالب بسیار زیادی موجود است و در واقع «هنر و دانش مدیریت منابع انسانی» پیچیده است. ما اصطلاح «هنر و دانش» را برای مدیریت منابع انسانی انتخاب کردیم زیرا این موضوع هم هنر مدیریت افراد با استفاده از رویکردهای خلاقانه و نوآورانه است و هم دانشی است که به‌دلیل کاربرد دقیق این تئوری مورد نیاز است.

همان‌طور که در بالا ذکر شد، فرایند تعریف مدیریت منابع انسانی ما را به دو تعریف متفاوت هدایت می‌کند. تعریف اول مدیریت منابع انسانی، فرایند مدیریت افراد در سازمان‌ها به شیوه‌ای ساختار یافته و کامل است. این امر شامل زمینه‌های استخدام پرسنل (استخدام افراد)، حفظ پرسنل، تنظیم و مدیریت پرداخت و مزایا، مدیریت عملکرد، مدیریت تغییر و مراقبت خروج از شرکت برای جمع کردن فعالیت‌ها است. این تعریف سنتی مدیریت منابع انسانی است که بعضی از متخصصان را به تعریف آن به‌عنوان یک نسخه مدرن از تابع مدیریت پرسنل که قبلاً استفاده شده است، هدایت می‌کند.

تعریف دوم مدیریت منابع انسانی شامل مدیریت افراد در سازمان‌ها از منظر کلان است یعنی مدیریت افراد به شکل یک رابطه جمعی بین مدیریت و کارکنان. این رویکرد بر اهداف و نتایج عملکرد مدیریت منابع انسانی تمرکز دارد. این موضوع بدان معنی است که عملکرد منابع انسانی در سازمان‌های امروزی با مفاهیم افراد توانمند، توسعه افراد و تمرکز بر روی ایجاد «روابط کاری» برای مدیران و کارکنان مواجه است.

این تعاریف بر تفاوت بین مدیریت پرسنل در پاراگراف دوم و مدیریت منابع انسانی که در پاراگراف سوم تعریف شد، تاکید دارد. در یک جمله، مدیریت پرسنل اساساً دارای محور «نیروی کار» است در حالی‌که مدیریت منابع انسانی دارای محور «منابع» است. تفاوت کلیدی مدیریت منابع انسانی در زمان‌های اخیر، اهمیت دادن به اهداف مدیریت در ایجاد و استقرار افراد و تأکید بیشتر بر برنامه‌ریزی، نظارت و کنترل است.

در هر تعریف جهت پاسخ به سؤال «مدیریت منابع انسانی چیست؟»، مشاهده می‌کنیم که موضوع مهم، افراد در سازمان‌ها هستند. جای تعجب نیست که برخی از MNCها (شرکت‌های چندملیتی)، مدیران منابع انسانی را به‌عنوان مدیران مردمی، افراد توانمند و مدیریت مردم می‌خوانند. در سازمان‌های قرن بیست و یکم، مدیر منابع انسانی یا مدیران مردمی، به‌عنوان کسی که دارای فعالیت‌های شرح داده شده به‌طور سنتی است، مطرح نمی‌شود. در واقع، اکثر سازمان‌ها دارای بخش‌های مختلفی هستند که با کارمندان، حقوق و دستمزد، نگهداری و غیره مواجه هستند. در عوض مدیر منابع انسانی، مسئول مدیریت انتظارات کارکنان نسبت به اهداف مدیریت و هماهنگ کردن هر دو برای اطمینان از تحقق اهداف کارکنان و مدیریت است.

در نهایت، این مقاله به‌طور خلاصه به موضوع مدیریت منابع انسانی اشاره دارد و به‌عنوان مقدمه‌ای برای مدیریت منابع انسانی ارائه شده است. موضوعات دیگری که در این زمینه در سایر مقالات وجود دارد را در ادامه بررسی خواهیم کرد. مفاهیم مهم مدیریت منابع انسانی شامل موارد زیر است:

• اهمیت مدیریت منابع انسانی 

• حوزه مدیریت منابع انسانی 

• فرآیندهای مختلف در مدیریت منابع انسانی

• برنامه‌ریزی منابع انسانی چیست؟

• عملکرد مدیریت منابع انسانی

• توابع مدیریت منابع انسانی

• نقش کارکنان مدیر منابع انسانی

• نقش مدیریت منابع انسانی در توسعه رهبری

• نقش منابع انسانی در توانمندسازی افراد

• مدیریت استعداد و مدیریت منابع انسانی

• مدیریت عملکرد به‌عنوان یک مفهوم مدیریت منابع انسانی

• استراتژی‌های استخدام

• استراتژی‌های حفظ افراد

منبع: managementstudyguide.com