محیط سازمانی شامل عوامل خارجی و داخلی است. این محیط باید همواره بررسی شود تا بتواند عوامل موثر بر موفقیت سازمان را تعیین کند. بررسی محیطی به مالکیت و بهره‌برداری از اطلاعات در مورد موقعیت‌ها، الگوها، گرایش‌ها و روابط در محیط داخلی و خارجی سازمان اشاره دارد. این بررسی به مدیران کمک می‌کند تا مسیر آینده سازمان را تعیین کنند. همچنین این بررسی باید تهدیدها و فرصت‌های موجود در محیط را شناسایی کند. یک سازمان در زمان تعیین استراتژی، باید از فرصت‌ها نهایت استفاده را ببرد و تهدیدها را به حداقل برساند. یک تهدید برای یک سازمان ممکن است فرصتی برای سازمانی دیگر باشد.

تجزیه‌و‌تحلیل محیط داخلی اولین مرحله از بررسی محيطی است. سازمان‌ها باید محیط داخلی سازمان را بررسی و مشاهده کنند. این امر شامل تعامل کارکنان با سایر کارکنان، تعامل کارکنان با مدیریت، تعامل مدیر با سایر مدیران و تعامل مدیریت با سهام‌داران، دسترسی به منابع طبیعی، آگاهی از برند، ساختار سازمانی، کارکنان اصلی، پتانسیل عملیاتی و غیره است. همچنین می‌توان از بحث، مصاحبه، و بررسی‌ها برای ارزیابی محیط داخلی استفاده کرد. تجزیه‌و‌تحلیل محیط داخلی در شناسایی نقاط قوت و ضعف یک سازمان کمک می‌کند.

با رقابتی‌تر شدن تجارت و تغییرات سریع در محیط خارجی، اطلاعات محیط خارجی، موارد مهمی را جهت اثربخشی برنامه‌های درازمدت اضافه می‌کند. از‌ آنجایی که محیط همواره پویا است، شناسایی حرکات و اقدامات رقبا امری ضروری محسوب می‌شود. عوامل محیطی بی‌نهایت هستند، بنابراین، یک سازمان باید جهت پذیرش و تطبیق با تغییرات محیطی چابک باشد.

در تجزیه‌و‌تحلیل خارجی، سه محیط همبسته باید بررسی و تحلیل شوند:

• محیط بلاواسطه/صنعتی
• محیط ملی
• محیط اجتماعی-اقتصادی وسیع‌تر/محيط کلان

بررسی محیط صنعتی نیاز به ارزیابی ساختار رقابتی صنعت سازمان، از جمله موقعیت رقابتی یک سازمان خاص و رقبای اصلی آن دارد. همچنین، ارزیابی ماهیت، فاز، پویایی و تاریخچه صنعت ضروری است. همچنین این امر به برآورد تاثیر جهانی‌شدن روی رقابت در صنعت می‌پردازد. تجزیه‌‌وتحلیل محیط ملی نیاز به ارزیابی این موضوع دارد که آیا چارچوب ملی به دستیابی مزیت رقابتی در محیط جهانی کمک می‌کند یا خیر. تجزیه‌و‌تحلیل محیط کلان شامل بررسی عوامل کلان اقتصادی، اجتماعی، دولتی، قانونی، فناورانه و بین‌المللی می‌شود که ممکن است بر محیط تاثیر‌گذار باشند. تجزیه‌و‌تحلیل محیط خارجی سازمان نشان‌دهنده فرصت‌ها و تهدیدهای یک سازمان است.

مدیران استراتژیک نه تنها باید وضعیت فعلی محیط و صنعت خود را تشخیص دهند بلکه باید قادر به پیش‌بینی موقعیت‌های آینده باشند.

منبع

http://www.managementstudyguide.com/environmental-scanning.htm