مقدمه

با افزایش تعداد وسایط نقلیه و روند رو به رشد آلایندگی صنایع مختلف، آلودگی هوا به یک چالش بزرگ بدل شده است. این چالش، در کشورهای مختلف و به تناسب مناطق آب و هوایی گوناگون، واکنش‌های متفاوتی را بر می‌انگیزد. برای مثال، در یک کشور خوش آب‌وهوا مثل هلند که صنایع آلاینده آن‌چنان فعال نیستند و مردم نیز کمتر از خودرو استفاده می‌کنند، طبیعتاً بحث آلودگی هوا کم‌رنگ‌تر خواهد بود. در مقابل، کشورهای درحال‌توسعه‌ای مانند هند را در نظر بگیرید که به دلیل شرایط خاص (جمعیت زیاد، صنایع آلاینده، حجم عظیم خودرو و ...)، به شدت درگیر بحث آلودگی هوا هستند.

بنا بر گزارش «IQAir» در خصوص کیفیت جهانی هوا، هند به تنهایی 21 شهر از 30 شهر آلوده جهان را در خود جای داده است. روزنامه‌ها مرتباً پیرامون این موضوع، مشغول به تهیه گزارش بوده و دولت هند نیز، در تلاش است تا با استفاده از فناوری‌های جدید، کمی از معضل آلودگی هوا بکاهد. درست است که این موضوع تا حدی نگران‌کننده و ناخوشایند است، اما همین اوضاع به هم ریخته، فرصتی بی‌نظیر برای کارآفرین هندی بود که با ایده‌ای جالب و منحصربه‌فرد، کسب‌وکاری استارت‌آپی و رو به رشد را بنیان نهد.

نیکیتا داتانی (Nikita Dattani) و پدرش، نسبت به گردوغبار حساسیت دارند و از همین رو، همیشه به دنبال راهکاری برای حل مشکل خود بودند. وی در این باره می‌گوید: «مردم همیشه به دنبال اطمینان از تمیزی و بهداشتی بودن آب آشامیدنی خود هستند. این امر، تنها به این دلیل است که آن را می‌توانند ببینند. ما حدود 11000 لیتر هوای آلوده که غیرقابل مشاهده است را تنفس می‌کنیم، در حالی‌که حتی نمی‌توانیم تصور کنیم ‌که 5 لیتر آب کثیف بنوشیم».

از همین‌جا بود که تصمیم به راه‌اندازی کسب‌وکاری جدید و کارآفرینی برای حل مشکل تنفس هوای آلوده، به ذهن نیکیتا خطور کرد. ایده اولیه وی، فروش هوای خاص و تمیز (دقیقاً مشابه با آب خاص و بهداشتی) بود. نتیجه تلاش‌های وی، کسب‌وکار استارت‌آپی میستری (Mysstre) است که از سال 2019 میلادی، کار خود را آغاز کرد. محصول اصلی میستری، شال و ماسک‌های صورت پایدار و مبتنی بر نانو الیاف است که از فرد در برابر آلودگی‌های موجود در هوا و ویروس‌ها محافظت می‌کند. این استارت‌آپ هندی، مدعی است که محصولاتش دارای کارایی بالای 96 درصد است که بالاترین بازده ثبت شده در هند، برای محصولات محافظ آلودگی و ویروس بوده و می‌تواند بازار فروش این شرکت را به شدت رونق دهد.

ایده اولیه و آغاز مسیر کارآفرینی

نیکیتا، در شهری کوچک به نام «Malegaon» متولد شد و با توجه به کسب‌وکار خانوادگی، از همان کودکی، با بازار و الزامات آن آشنا گردید. وی در طول سال‌ها، بسیاری از مفاهیم کسب‌وکار و کارآفرینی را به صورت تجربی آموخت و سپس با تحصیل در حوزه امور مالی، اطلاعات خود در این زمینه را تکمیل کرد.

یکی از نقاط عطف زندگی نیکیتا که آن را در زمره دلایل ورودش به حوره کارآفرینی و راه‌اندازی کسب‌وکار یاد می‌کند، دوره‌های کارآموزی بوده که در ایام تعطیلات و در کنار کسب‌وکار خانوادگی، گذرانده است. در همین ایام بود که نیکیتا با مؤسسه توسعه کارآفرینی هند (EDII) آشنا شده و تقریباً مطمئن گردید که می‌خواهد کسب‌وکار خودش را داشته باشد. نیکیتا حضور در این مؤسسه را برای کارآفرینی بسیار مناسب دانست و به آنجا رفت تا کمی بیشتر بیاموزد. دومین سال حضورش در «EDII» و شنیدن سخنرانی یکی از مهمانان پیرامون فناوری نانو الیاف، یک رخداد الهام‌بخش بود که جرقه تأسیس میستری را در ذهنش پدید آورد. البته این موضوع را در کنار مسئله حساسیت به گرد غبار به‌عنوان یک چالش فردی نیکیتا بگذارید تا متوجه شوید که چگونه یک نیاز و معضل شخصی، در کنار یک منبع الهام‌بخش، می‌تواند ایده‌ای تحول‌آفرین و نوآورانه خلق نماید.

یک نکته بسیار جالب پیرامون میستری، نقش اپیدمی کووید-19 (COVID-19) در بسط و توسعه آن است. با شیوع ویروس کرونا، نیاز به محصولات محافظ صورت در برابر ویروس، به شدت افزایش یافت و این یک فرصت ارزشمند برای میستری بود تا علاوه بر ایجاد یک جریان نقدی خوب، خود را به‌عنوان یک برند قدرتمند، در اذهان مردم جا بیندازد. نیکیتا در این باره می‌گوید: «با شیوع ویروس، ما تصمیم گرفتیم که سفارشات را بدون افزایش قیمت و سر موقع تحویل دهیم و این باعث شد تا تقاضا برای محصولات ما، رشدی 1000 برابری داشته باشد. ما تقریباً تمامی ساعات بیداری خود را کار می‌کنیم (ظرفیت کامل خط تولید) و حتی با این وضعیت هم، تمامی تولیدات 3 ماه آینده شرکت، رزرو شده است».

کارخانه تولید محصولات میستری، در همان مالگون واقع شده است، جایی که خانواده نیکیتا برای نسل‌های متمادی در آن زندگی کرده و رشد یافته‌اند. این تصمیم، علاوه بر همجواری با خانواده، یک دلیل مهم دیگر هم دارد؛ کسب‌وکار خانوادگی آن‌ها (تولید پیراهن و سایر منسوجات) که منابع خوبی از تجهیزات، قابلیت فناورانه و ... را در اختیار نیکیتا قرار می‌دهد، در همان حوالی قرار داشته و بخشی از چالش‌های میستری را حل می‌کند.

در حال حاضر، استارت‌آپ میستری، با 8 نفر به کار خود ادامه داده و تولید، بسته‌بندی و پشتیبانی لجستیکی محصولات را به عهده دارد. علاوه بر این 8 نفر که در کارخانه مستقر هستند، 4 نفر دیگر از جمله خود نیکیتا به‌عنوان بنیان‌گذار شرکت، مدیریت بازاریابی و توزیع و فروش محصول را بر عهده دارند. میستری را می‌توان نمودی کامل از یک شرکت برخاسته از یک مشکل قدیمی شخصی و بهره‌برداری از فناوری برای پاسخگویی به آن دانست که البته قابلیت‌های تولید و فنی مرتبط با کسب‌وکار خانوادگی، به خوبی از آن حمایت نموده است.

محصول کلیدی

محصولات میستری را می‌توان به دو بخش شال و ماسک صورت تقسیم نمود که در زیر معرفی شده‌اند:

• شال‌های مربعی نانوایر (NanoAir Rectangular Scarf)
• شال‌های مثلثی نانوایر (NanoAir Triangular Scarf)
• ماسک صورت

در حالی‌که ماسک صورت تولید میستری، از نظر ظاهری تا حدودی مشابه با ماسک‌های موجود در بازار است، اما شال‌های تولیدی که آن‌ها هم کاربردهای مشابهی داشته و علاوه بر فیلتراسیون، محافظت سر و صورت در برابر نور خورشید را نیز به دنبال دارند، در زمره ایده‌های جالب توجه این شرکت می‌باشند. شایان ذکر است که قسمتی از این شال‌ها که در مقابل دهان قرار می‌گیرد، شامل لایه‌های اضافی بوده که قابلیت فیلتراسیونی مشابه با ماسک را فراهم می‌نماید. در این میان، شال‌های مثلثی جلوی دهان قرار گرفته و در پشت سر گره زده می‌شوند و شال‌های مربعی، کل صورت و موها به غیر از چشم‌ها را می‌پوشانند.

ماسک‌های تولیدی، مبتنی بر پلی‌پروپیلن بوده و شال‌ها نیز، از جنس پنبه‌ای و کاملاً نرم و لطیف می‌باشند. این ویژگی، موجب شده تا استفاده از آن‌ها برای پوشش صورت، هیچ آسیبی به پوست وارد نکرده و کاملاً راحت باشد. بخش فیلتری مورد استفاده در ماسک و شال‌های تولیدی نیز، از نانوالیاف و نقره تشکیل شده که راندمان 99 درصدی فیلتراسیون را فراهم نموده و از عبور ذرات 2.5 میکرونی، باکتری و ویروس‌ها جلوگیری می‌کند. همچنین پنل نرم و قابل تنظیم در نظر گرفته شده برای اطراف بینی، یکی دیگر از نوآوری‌های میستری است که در ماسک‌های این شرکت تعبیه شده و حس خوبی را در کاربر ایجاد می‌کند.

لازم به ذکر است که شال‌های مستطیلی و مثلثی، با قیمت‌های 225 و 185 روپیه و ماسک‌های تولیدی نیز، به قیمت‌های 245 و 185 روپیه عرضه می‌شوند. همچنین در میان سبد محصولات این شرکت، کارتریج‌های 10 تایی از فیلترهای قابل تعویض در شال‌ها نیز قرار داشته که با قیمت 850 روپیه عرضه می‌گردد.

یکی از رموز موفقیت کارآفرینان مشهور، جلو بودن از زمان است، بدین معنا که همیشه می‌دانند قدم بعدی آن‌ها چیست و برایش برنامه‌ریزی می‌کنند. برنامه آتی میستری هم، طراحی و ساخت محصولاتی مجهز به حسگرهای نانویی است که می‌تواند تنفس فرد را بر مبنای شاخص‌های قابل ارزیابی و رهگیری، اندازه‌گیری نماید. این ایده، می‌تواند به یک محصول مصرفی جذاب بدل شود که با ادغام در محصولات فعلی، به‌ویژه شال‌های مبتنی بر نانو الیاف، متقاضیان هندی را جذب خود نماید.

دومین برنامه مهم نیکیتا برای استارت‌آپ تازه تأسیسش، افزایش دو برابری ظرفیت و تلاش برای توسعه بازارهای بین‌المللی است. وی می‌گوید: «ما در حال مذاکره با آژانس‌های توزیع هستیم و نمایندگی‌های بین‌المللی پیشنهادی را بررسی می‌کنیم. این اقدام، می‌تواند جریان نقدینگی را به شدت افزایش داده و ما را در توسعه فناوری‌های جدید و محصولاتی که می‌توانند از فناوری نانو بهره‌مند شوند، یاری می‌دهد».

الگوی بازاریابی

یک نکته جالب‌توجه دیگر پیرامون استراتژی‌های کسب‌وکار میستری، نحوه عرضه و توزیع محصول است. این شرکت، برای توزیع محصول بین مشتریان خرد، از یک شبکه وسیع فروشگاه‌های محلی و تجار شخصی استفاده نموده و در عین حال، پلتفرم‌های تجارت الکترونیکی از جمله «NetMeds» و «Amazon» را نیز برای فروش آنلاین و دسترسی به بازار گسترده بین‌المللی هدف قرار داده است. محصولات این شرکت، با نام تجاری «NanoAir» عرضه شده و بنا بر آمار فروش، در همین مدت یک ساله فعالیت، بالغ بر 75000 ماسک و شال به فروش رسیده است.

نیکیتا، در ارتباط با مشتریان و جایگاه آن‌ها در میستری می‌گوید: «مهم‌ترین پایگاه مشتری ما، مشتریان خرد و در نتیجه فروشگاه‌های خرده‌فروشی بوده است که البته پیشبرد امور و مدیریت آن‌ها، کمی دشوار است. در کنار این موضوع، ما عمده‌فروشی را برای کمک به دستیابی به اهدافمان مدنظر قرار داده‌ایم که شامل سازمان‌های غیردولتی، نیازهای بیمارستانی و حتی برخی تجار بزرگ می‌شود».

جذب سرمایه و درآمد

بنا بر گزارش‌های انتشار یافته، در سال 2019 میلادی، بازار جهانی ماسک‌های یک‌بار مصرف، بالغ بر 792.4 میلیون دلار بوده و پیش‌بینی‌ها حاکی از آن است که در سال‌های آتی، این بازار با رشدی 5.6 درصدی مواجه شود. از مهم‌ترین بازیگران فعال در این بازار، می‌توان به «3M»، «Honeywell» و «KOWA» اشاره نمود که عمدتاً  در روزهای همه‌گیری ویروس کرونا، در حال تولید و عرضه ماسک‌های «N95» هستند.

میستری را می‌توان رقیبی تازه‌نفس دانست که به یمن شرایط فعلی و تقاضای فزاینده، امید فراوانی برای رشد و توسعه و گرفتن سهمی قابل‌توجه از بازار آتی محصولات در مقیاس جهانی دارد. نیکیتا در این باره می‌گوید: «تنها چند شرکت وجود دارند که ماسک‌های باکیفیت N95 عرضه می‌کنند. اکثر مردم از کیفیت و نوع ماسک‌هایی که باید خریداری کنند، آگاهی لازم را ندارند. ما در میستری، کاملاً مراقب کیفیت محصولات هستیم و با توجه به این‌که هر یک از آن‌ها تقریباً یک ماه کارایی دارند، از نظر قیمتی هم بسیار مقرون‌به‌صرفه خواهند بود».

محصولات میستری در مقایسه با نمونه‌های موجود، قیمت کمتری داشته و این می‌تواند برگ برنده این استارت‌آپ برای حضور موفق در بازار باشد. در حال حاضر، این استارت‌آپ پیش‌بینی می‌کند که سود سالانه به حدود 8 میلیون روپیه افزایش یابد که حتی می‌تواند این شرکت را بی‌نیاز از جذب سرمایه جدید برای گسترش تولیدات خود نماید.

گفتنی است که میستری طی رقابت‌های «Start-A-Thorn» در سال 2019، نخستین جذب سرمایه خود را به مبلغ 40 هزار روپیه، از مرکز نوآوری و کارآفرینی (CIIE) دریافت نمود. علاوه بر آن، مرکز سیاست نوآوری و استارت‌آپ‌های دانشجویی (SSIP) نیز، یک بودجه 50 هزار روپیه‌ای به میستری تخصیص داد. در کنار این تأمین مالی‌ اولیه، خانواده نیکیتا با مشاهده ایده وی و فرصتی که می‌توانست برای همه آن‌ها پدید آورد، محل کارخانه و ماشین‌آلات کسب‌وکار خانوادگی را در اختیارش قرار داده و حتی برای جریان نقدینگی اولیه، کمک‌هایی به وی نمودند. نیکیتا در این زمینه می‌گوید: «این زمانی بود که ظرفیت تولیدی ما، تقریباً 30 تا 40 درصد بود و از آن زمان، به دلیل شیوع ویروس کرونا و تقاضای فراگیر، حدود 80 برابر رشد کرده‌ایم».