ده دلیل کلیدی که چرا استارت‌آپ‌ها به پتنت نیاز دارند
مقدمه:
یکی از مهم‌ترین تغییرات رخ داده در طول چند دهه گذشته، افزایش قابل توجه نقش علم و فناوری در زندگی بشر بوده است. افزایش نقش فناوری در صنعت و تغییر ماهیت رقابت، شرکت‌ها و مؤسسات تجاری را به سمت اتخاذ سیاست‌ها و استراتژی‌هایی سوق داده است که متناسب با محیط به سرعت در حال تغییر و سرشار از عدم قطعیت حال حاضر باشد. یکی از موارد کلیدی که شرکت‌ها و بنگاه‌های پیشرو در فناوری و نوآوری، در سال‌های اخیر به آن اهتمام ورزیده‌اند، حفاظت از دستاوردهای فکری ناشی از نوآوری‌ها و ابداعات متعلق به خود بوده است. امروزه شرکت‌های مختلف در سرتاسر جهان به طور فزاینده‌ای سعی در به‌کارگیری استراتژی‌های متنوع حفاظت از حقوق مالکیت فکری دارند که یکی از ابزارهای اصلی مورد استفاده، به‌کارگیری حمایت‌های قانونی ناشی از ثبت پتنت است.
از آنجا که بخش اعظمی از درگیری‌های ذهنی بنیان‌گذاران شرکت‌های استارت‌آپی صرف این شده که محصولی جدید و فوق‌العاده تولید نموده که بتواند با استقبال عمومی روبرو گردد، در نتیجه در بسیاری از موارد از توجه به حقوق مالکیت‌های فکری کوتاهی می‌گردد. از طرف دیگر کسری بودجه‌های موجود برای یک استارت‌آپ، منجر به این می‌شود که در صدد کاهش هزینه‌های خود برآمده و در این میان اشتباهی که بعضاً توسط بینان‌گذاران این استارت‌آپ‌ها انجام می‌گیرد صرف نظر نمودن از حفاظت از حقوق مالکیت فکری و هزینه مورد نیاز برای آن است.
این مسئله نباید فراموش شود که احتمال شکست یک استارت‌آپ به صورت کلی بیشتر از احتمال موفقیت آن است. آنچه که در این میان احتمال پیروزی را بالاتر می‌برد، کاهش ریسک‌های مربوطه در مسیر رشد استارت‌آپ است. پتنت یکی از مواردی است که می‌تواند به دلایل مختلف کمک به کاهش ریسک فعالیت یک شرکت استارت‌آپی نماید. اعتبار بخشی به استارت‌آپ به پشتوانه داشتن فناوری‌ها و محصولات توسعه یافته به عنوان حقوق مالکیت فکری به ثبت رسیده، منجر به کاهش ترس از رقبا برای تولید مورد مشابه نموده و همچنین در جذب سرمایه‌گذارها نیز بسیار مؤثر است.
یکی از چالش‌هایی که بسیاری از استارت‌آپ‌ها در زمینه حفاظت از دارایی‌های فکری خود و استفاده از سیستم پتنت با آن مواجه‌اند، سوء استفاده باجگیران پتنت «Patent Trolls»، از مجموعه قوانین و مقررات مرتبط با حقوق مالکیت فکری «IPRs» است که تا حدی ذهنیت برخی از کارآفرینان و فناوران را نسبت به کارایی ثبت اختراع و لزوم استفاده از آن، تغییر داده است. با این حال، کارآفرینان و مدیران شرکت‌های استارت‌آپی بایستی توجه داشته باشند که حتی با وجود اختلالات ناشی از فعالیت ترول‌ها، استفاده از سیستم پتنت و ثبت اختراع برای حفاظت از ابداعات و نوآوری‌های توسعه یافته در استارت‌آپ‌ها بسیار ضروری بوده و می‌تواند احتمال موفقیت را به میزان قابل توجهی افزایش دهد. جنبه دیگر اهمیت این موضوع از آنجا ناشی می‌شود که امروزه داشتن ثبت اختراع و حفاظت‌های قوی از دارایی‌های فکری، یکی از موارد اساسی است که سرمایه‌گذاران مخاطره پذیر «VC» در ارزیابی استارت‌آپ‌ها و تخصیص حمایت‌های مالی و فنی به آن توجه دارند.
در ادامه، ده دلیل مهم برای این‌که چرا یک استارت‌آپ به ثبت اختراع نیازمند است ارائه خواهد شد.
1- پتنت، سرمایه‌گذاری از سوی «VC»ها را تسهیل می‌کند.
با توجه به مطالعات متعدد در زمینه نقش پتنت در جذب سرمایه و تأمین مالی استارت‌آپ‌ها، می‌توان گفت: «پتنت یک سیگنال قوی از کیفیت ایده، فناوری یا محصول توسعه یافته توسط استارت‌آپ است که می‌تواند دسترسی به تأمین مالی را تسهیل نماید». بنابر تحقیقی که در سال 2008 میلادی در دانشگاه برکلی انجام گرفته است، بیش از 67 درصد شرکت‌های استارت‌آپی به نقش ثبت اختراع در جلب رضایت سرمایه‌گذاران مخاطره‌پذیر و موفقیت در تأمین سرمایه اذعان داشته‌اند. بنابر آمار مرتبط با ثبت پتنت توسط استارت‌آپ‌ها، تقریباً 40 درصد آن‌ها از سیستم پتنت برای حفاظت از دارایی‌های فکری خود استفاده می‌نمایند. این در حالی است که بیش از 80 درصد از استارت‌آپ‌هایی که از سوی «VC»ها حمایت شده‌اند، دارای پتنت بوده‌اند.
2- پتنت می‌تواند به استارت‌آپ‌ها برای دفاع در برابر حملات رقبا کمک نماید.
در صورتی که یک استارت‌آپ به ثبت اختراع و حفاظت از دارایی‌های خود اهتمام نورزد، فرصت مناسبی در اختیار رقبای خود (به خصوص رقبای مسلط بر بازار) خواهد گذاشت تا با تکیه بر نقض حقوق مالکیت فکری، فرآیند توسعه ایده و ورود به بازار را با چالش مواجه نمایند. یکی از مصادیق این امر، شکایت شرکت بزرگ تجاری هانیول «Honeywell» از شرکت نست «Nest» است. نست در پی اتخاذ سیاست ورود به حوزه محصولات هوشمند خانگی، اولین محصول خود که یک ترموستات هوشمند بود را وارد بازار نمود. در مقابل، هانیول که از یک سبد پتنت وسیع و متنوع بهره می‌برد، از آن برای از میدان به در نمودن رقبای کوچکی مثل نست استفاده کرد. این تجربه باعث شد تا نست، ثبت محصولات نوآورانه خود در سیستم پتنت را با جدیت بیشتری دنبال نماید، به طوری که در حال حاضر این شرکت مجموعه‌ای از چند صد پتنت را به خود اختصاص داده است. شایان ذکر است که همین عامل یکی از جذابیت‌های اصلی در تصمیم به تملک این شرکت از سوی گوگل به شمار می‌رود.
3- پتنت می‌تواند مانع از سرقت نوآوری‌های متعلق به استارت‌آپ‌ها از سوی رقبای بزرگ شود.
با توجه به امکانات و منابع شرکت‌های بزرگ و توجه بیشتر آن‌ها به سیستم ثبت اختراع، عدم حفاظت از نوآوری‌ها از سوی استارت‌آپ‌ها، می‌تواند به بهره‌برداری رقبای بزرگ از دستاوردهای فنی و ابداعات آن‌ها منجر گردد. امروزه شرکت آمازون با برخورداری از طیف وسیعی از پتنت‌های مرتبط با حوزه‌های فعالیت خود، هر گونه بهره‌برداری غیر مجاز از فناوری‌ها و محصولات خود را متوقف می‌نماید. با این حال، جالب است بدانید که در سال 1999 میلادی و تنها 23 روز پس از رونمایی از سیستم «One Click» از سوی این شرکت، شکایتی مبنی بر نقض حقوق پتنت از سوی «Barnes & Nobel» به عنوان رقیب بزرگ‌تر آمازون در دادگاه به ثبت رسید که با هدف متوقف نمودن آمازون در بازار فروش آنلاین صورت گرفته بود.
4- پتنت می‌تواند آزادی عمل استارت‌آپ‌ها برای توسعه محصول را تضمین نماید.
گوگل به عنوان یکی از غول‌های فناوری حال حاضر ، در سال 1998 میلادی اقدام به مذاکره با دانشگاه استنفورد برای در اختیار گرفتن پتنتی با شماره «6285999» نمود. این اقدام که پیش از هر گونه اقدام تجاری و یا حتی جذب سرمایه از سوی گوگل انجام گرفت، در سال‌های بعد با پرداخت 336 میلیون دلار به دانشگاه استنفورد در ازای حق بهره‌برداری از پتنت یاد شده، تکمیل گردید. به اعتقاد یک تحلیلگر حوزه مالکیت فکری، عدم استفاده گوگل از این پتنت، می‌توانست به شکست و نابودی گوگل از سوی رقبای قدرتمند آن زمان، نظیر یاهو و مایکروسافت بیانجامد.
5- پتنت می‌تواند به افزایش سریع سهم بازار استارت‌آپ کمک نماید.
کارلس پوئنته، یکی از فینالیست‌های جایزه بزرگ مخترعین اروپا در سال 2014 میلادی که یک آنتن تلفن همراه مبتنی بر اصول هندسه فراکتال اختراع نموده بود، با ثبت پتنت و استفاده از یکی از کارکردهای نوین سیستم پتنت (صدور مجوزهای بهره‌برداری از پتنت) در شرکت استارت‌آپی خود، توانست به درآمدزایی قابل توجهی دست یابد. وی احتمالاً قادر به تولید آنتن‌های یاد شده در مقیاس وسیع نبود، ولی توانست مجوز بهره‌برداری از فناوری ابداعی خود را به بیش از 90 درصد سازندگان گوشی‌های تلفن همراه هوشمند در جهان ارائه نماید. وی در این رابطه می‌افزاید: «پتنت برای ما بسیار مهم است؛ نه تنها در جهت حفاظت از دستاوردهای نوآورانه، بلکه در گسترش سهم بازار ما ...»
6- پتنت می‌تواند از طریق تسهیل سرمایه‌گذاری مشترک «JV» و همکاری‌های تحقیق و توسعه به استارت‌آپ‌ها کمک نماید.
بر اساس مطالعه مؤسسه ملی علوم آمریکا، بیش از 49 درصد از شرکت‌های تولیدی و خدماتی، برای توسعه محصولات و خدمات خود از پتنت‌های متعلق به منابع خارجی استفاده می‌نمایند که در 14 درصد موارد، استارت‌آپ‌ها منبع بیرونی برای همکاری‌های تحقیق و توسعه هستند. همین امر نشان می‌دهد که ثبت پتنت یکی از عوامل کلیدی در تسهیل و افزایش میزان همکاری‌های تحقیق و توسعه و سرمایه‌گذاری‌های مشترک در شرکت‌های استارت‌آپی محسوب می‌گردد.
7- پتنت می‌تواند فرصت‌های فروش استارت‌آپ به شرکت‌های بزرگ را افزایش دهد.
در سطور پیشین در مورد شرکت نست «Nest» و تجارب مرتبط با دفاع این شرکت از خود در برابر رقبا از طریق سیستم پتنت صحبت کردیم. حفاظت‌های قوی این شرکت و توجه به ثبت اختراع، یکی از دلایل اصلی جلب توجه گوگل و تملک آن بوده است که در نهایت، در سال 2014 میلادی به مبلغ 3.2 میلیارد دلار انجام گرفت. کارشناسان و صاحب‌نظران معتقدند اگر پتنت‌های نست در حوزه‌های گوناگون و به طور کلی حقوق مالکیت فکری ارزشمند این شرکت در میان نبود، گوگل تمایلی به خریداری این شرکت نداشت.
8- پتنت می‌تواند به استارت‌آپ برای عرضه عمومی اولیه کمک نماید.
فیسبوک در اوت 2012 میلادی با هدف تهیه یک عرضه عمومی اولیه (عرضه اولیه سهام)، بیش از 550 میلیون دلار برای خرید 650 پتنت متعلق به مایکروسافت هزینه نمود. این سرمایه‌گذاری در پی خریداری 750 پتنت متعلق به «IBM» در ماه قبل از آن بود و در مجموع نشان‌دهنده اهمیت دارایی‌های فکری و به خصوص پتنت در عرضه عمومی است. به اعتقاد کارشناسان، هدف فیسبوک از این اقدام رفع نگرانی‌های سرمایه‌گذاران در زمینه ریسک‌های حقوقی مرتبط با مالکیت فکری بوده است که می‌تواند در درازمدت به افزایش موقعیت‌های رقابتی این شرکت منجر گردد.
9- استارت‌آپ‌ها در درازمدت با حقوق مالکیت فکری به موفقیت‌های بیشتری خواهند رسید.
مطالعات متعدی در زمینه نقش پتنت بر عملکرد بلندمدت استارت‌آپ‌ها انجام گرفته است که همگی آن‌ها تأثیرگذاری مثبت سیستم پتنت بر موفقیت‌های نوآورانه آن‌ها را تأیید می‌نمایند. به طور خلاصه می‌توان گفت، استارت‌آپ‌هایی که از نوآوری‌های خود توسط ثبت اختراع حفاظت نمی‌کنند، شانس کمتری برای موفقیت نسبت به استارت‌آپ‌های دارای پتنت‌های ثبت شده دارند.
10- پتنت می‌تواند به توسعه استارت‌آپ و راه‌اندازی یک امپراتوری میلیارد دلاری کمک نماید.
روپرت مایر، مدیر اجرایی شرکت «IPfolio»، با ذکر این نکته که پتنت به حداقل ده سرمایه‌گذار بزرگ کمک نموده تا یک امپراتوری بزرگ میلیارد دلاری تأسیس نمایند، بر نقش پتنت در حفاظت از دستاوردهای فکری، جذب سرمایه، توسعه بازارهای بالقوه، ارتقاء برند و در نهایت موفقیت در تجاری‌سازی فناوری‌های توسعه یافته تأکید می‌کند. از مثال‌های بارز این امر می‌توان به شرکت گوگل اشاره نمود که با پتنت ارزشمند «PageRank» توانست بنیان یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های فناوری را استحکام بخشد.
مرجع: Forbes
هنوز نظری وارد نشده است!
نظر خود را ارسال نمایید
پست الکترونیکی شما انتشار پیدا نمی کند.