محققین نوعی ژل تزریقی جدید تولید کرده‌اند که امکان آزادسازی تدریجی دارو در بدن بیمار را فراهم می‌کند. این قابلیت که با استفاده از فناوری نانو و مبتنی بر نوعی مقاومت دمایی توسعه یافته، از تزریق مداوم روزانه یا هفتگی دارو در بیماری‌های مزمن جلوگیری نموده و یک روند کنترل شده و خودکار درمان را ممکن می‌سازد.

ژل‌ها از مخلوط کردن مواد پلیمری در مایعات پدید آمده و در زمینه‌های مختلف، از شکل دادن به موها گرفته تا تثبیت لنز بر روی چشم کاربرد دارند. کاربرد جدید آن‌ها که می‌تواند انقلابی بزرگ در فرآیندهای درمانی و به‌طور خاص دارورسانی پدید آورد، استفاده از ژل‌های تزریقی با قابلیت آزادسازی تدریجی دارو است. تصور کنید که به جای تزریق مداوم و دردآور آمپول‌ها، ترکیبات دارویی از طریق ژل‌های خاصی به بدن تزریق شده و تا چند ماه، داروی لازم را آزاد سازد. این یک آرزوی بزرگ برای بیمارانی است که به دلیل بیماری‌های صعب‌العلاج، هر روز یا هر هفته، نیاز به مصرف داروهای مختلف و تزریقاتی دردناک دارند!

البته این ایده با دشواری‌های زیادی همراه است؛ اریک اپل (Eric Appel)، استاد مهندسی مواد دانشگاه استنفورد می‌گوید: «ما می‌توانیم ژل‌هایی با خاصیت رهایش تدریجی را در دمای اتاق درست کنیم، اما به محض تزریق، گرمای بدن به سرعت آن‌ها را حل نموده و عملاً داروها خیلی سریع آزاد می‌شوند». به نظر می‌رسد که ژل‌های نانویی جدید و مقاوم در برابر دما، معجونی است که به‌طور هوشمندانه، قوانین ترمودینامیک را پست سر گذاشته و می‌تواند در عوض آزادسازی یک‌باره داروها، آن‌ها را به‌صورت تدریجی و برنامه‌ریزی شده آزاد نماید، معجزه‌ای که می‌تواند فرایندهای درمانی را با تحول بزرگی روبرو سازد.

برای تحقق این هدف، محققین از ترکیب پلیمرها و نانوذرات برای ساخت ژل‌ها استفاده نموده‌اند. به این منظور، از پلیمرهای سازگار با بدن انسان و نانوذرات ساخته شده از پلی‌استایرن استفاده شده است. آن‌ها با بهره‌گیری از قوانین ترمودینامیکی و مدیریت پارامترهایی همچون آنتالپی و آنتروپی واکنش‌ها، موفق به تولید ژل‌هایی شده‌اند که تنها با یک بار تزریق، امکان آزادسازی دارو در زمان‌های طولانی را فراهم می‌کند.

اریک اپل، بر این باور است که هنوز برای ایمن‌سازی ژل‌های تزریقی به منظور استفاده انسانی، نیاز به زمان بیشتری است و همین موضوع، تجاری‌سازی فناوری را به تعویق می‌اندازد. آن‌ها به دنبال تولید ژل‌هایی هستند که در یک بازه سه تا شش ماهه، به مرور زمان دارو را در بدن بیمار آزاد نماید. چنین موفقیتی، امکان استفاده از ژل درمانی را برای طیف وسیعی از بیماری‌ها، از جمله مالاریا و «HIV» ممکن می‌سازد (به‌ویژه در مناطقی که تجویز مکرر داروها و در دسترسی به آن‌ها دشوار است).

مرجع: «Nanowerk»