محققین دانشگاه صنعتی کوئینزلند (Queensland University of Technology)، از ضایعات موی انسانی برای ساخت دستگاه‌های پیشرفته آزمایش کیفیت آب استفاده کرده‌اند. در این فناوری نانویی، نوع خاصی از نانوذرات از موی انسان استخراج شده که قابلیت سنجش آلاینده‌های موجود در آب را دارا می‌باشند. این نانوذرات که نقاط کربنی (Carbon Dots) نام دارند، با تلاش پروفسور کین لی (Qin Li) و همکارانش سنتز شده و قابلیت تشخیص مقادیر بسیار کم کلروفرم موجود در آب را دارا می‌باشند.

نقاط کربنی، نانوذراتی با ابعاد کوچک‌تر از 10 نانومتر هستند که در مواجهه با طیف وسیعی از آلاینده‌های شیمیایی و بیوشیمیایی، توانایی فلورسانس (تابش نور) را دارا می‌باشند. گروه‌های عملکردی موجود در نقاط کربنی، با گونه‌های شیمیایی خاص در تعامل بوده و بدین وسیله، شدت تابش نور تغییر می‌کند و همین مسئله، آن‌ها را به یک حسگر خوب شیمیایی بدل می‌نماید. پروفسور لی، در این باره می‌گوید: «این ممکن است بسیار عجیب باشد، اما ضایعات موی انسان، بسیار باارزش است. این ضایعات، حاوی پروتئین، سرشار از کربن و نیتروژن بوده و یک ماده اولیه بسیار عالی برای تبدیل به مواد مفیدی مانند نقاط کربنی است. از آنجا که مو سرشار از نیتروژن است، با تغییر شرایط عملیات حرارتی، گروه‌های مختلف عملکردی حاوی نیتروژن، بر روی سطوح نقاط کربنی ایجاد شده که هر یک به آلاینده‌های خاصی متصل می‌شوند».

گفتنی است که حساسیت نقاط کربنی مشتق شده از موهای تیره (سیاه رنگ)، به حدی است که قابلیت تشخیص مقادیر بسیار کم کلروفرم موجود در آب (سه مولکول در هر یک میلیارد مولکول آب) را نیز دارا می‌باشد. همچنین محققین دریافته‌اند که نقاط کربنی تولید شده با موهایی با رنگ‌های متفاوت، قادر به تشخیص آلاینده‌های مختلفی می‌باشند. دکتر احسان افتخاری از اعضای تیم تحقیق، در این باره می‌گوید: «موهای تیره، از ویژگی بالایی برای سنجش آلودگی کلروفرم در آب برخوردار هستند و در مقابل، موهای بلوند، نسبت به گونه‌های فلزی مانند منیزیم، حساسیت بیشتری نشان می‌دهند».

مرجع: «Nanowerk»