بنا به گزارش دفتر مرکزی سازمان آتش‌نشانی آمریکا، در سال 2017 میلادی، این کشور با بیش از 1.3 میلیون حادثه آتش‌سوزی درگیر بوده که منجر به مرگ 3400 نفر، آسیب 14670 نفر و بالغ بر 23 میلیارد دلار خسارت مالی شده است. هزینه‌های بالای آتش‌سوزی و آسیب‌های جانی و مالی این پدیده، بسیاری از محققین را به جستجوی راهکارهای جدید محافظت در برابر آتش وا داشته است. یکی از این راه‌حل‌ها که اتفاقاً بسیار کارآمد می‌باشد، فناوری نانو است. امروزه از مواد نانویی به صورت گسترده‌ای برای طراحی و ساخت محصولات سبک و در عین حال، مقاوم در برابر حرارت استفاده می‌گردد.

کاربردهای تجاری‌سازی شده نانو فناوری در ارتباط با موضوع آتش‌سوزی، به چند گروه اصلی تقسیم می‌شود. اولین و فراگیرترین آن‌ها، پوشش‌های نانویی مورد استفاده در منسوجات و مبلمان است که می‌تواند مقاومت در برابر آتش را به شدت افزایش دهد. آجر، ملات و دیگر محصولات سفالی تولید شده از مواد نانویی، گروه دوم محصولات نانویی مورد استفاده برای مقابله با آتش به حساب می‌آیند که علاوه بر کاهش هدایت حرارتی، ویژگی ممانعت از ازدیاد گاز را در خود جای داده‌اند. دسته سوم، کف‌پوش‌های فیبری نانویی است که با جذب حرارت از شعله‌های آتش، به خاموش شدن آن کمک می‌نماید. گفتنی است، افزایش زمان در دسترس برای خروج ساکنین از ساختمان‌های در حال آتش‌سوزی، از مواردی است که در این نانو فیبرها مدنظر قرار گرفته است. دسته بعدی، به‌کارگیری هیدروژل‌ها برای مقاوم‌سازی لباس و پتو در برابر آتش و جلوگیری از سوختگی‌های حرارتی است. گروه آخر نیز، فوم‌های نانو کامپوزیت پلی اتیل آمید است که با ترکیب آن‌ها با نانو ذرات، می‌توان مقاومت حرارتی تجهیزات را ارتقاء داد.

لازم به ذکر است، سه چالش بالقوه که می‌تواند تحقیقات و تجاری‌سازی کاربردهای جدید نانو فناوری برای مقابله با آتش را تحت تأثیر قرار دهد، عبارتند از:

1) نگرانی‌های بهداشتی: با توجه به نوظهور بودن فناوری و عدم شناخت دقیق ویژگی‌های نانو ذرات، نگرانی‌هایی پیرامون در معرض قرار گرفتن افراد با این مواد، به‌ویژه از طریق استنشاق و یا تماس‌های پوستی وجود دارد که نیازمند تحقیقات بیشتر از سوی محققین است.

2) قابلیت اطمینان: نانو ذرات در مواجهه با آتش و سوختن، حباب تولید می‌کنند که می‌تواند نشت مواد نانویی و از بین رفتن مقاومت‌های حرارتی را به دنبال داشته باشد. یافتن یک راهکار مقرون‌به‌صرفه برای مقابله با این مشکل، یکی از اولویت‌های پژوهشگران این حوزه محسوب می‌شود.

3) هزینه: تولید محصولات نانویی مقاوم در برابر آتش، به‌ویژه در مقیاس صنعتی بسیار هزینه‌بر است. همین عامل، موجب می‌شود تا اغلب شرکت‌های فعال در حوزه طراحی و تولید سیستم‌های آتش‌نشانی، از محصولات ارزان‌تر استفاده نمایند.

مرجع: «American Security Today»