ظهور هر فناوری جدید، پیامدهای گسترده‌ای برای افراد، شرکت‌ها و جوامع مختلف خواهد داشت. فناوری نانو نیز با توجه به کاربردهای گسترده در طیف وسیعی از صنایع و حوزه‌های مختلف، از این قاعده مستثنی نیست. این فناوری، اثرات اجتماعی قابل‌ملاحظه در زمینه کاربردهای نظامی، مسائل مربوط به مالکیت فکری و نیز تغییر ویژگی‌ها و سلسله‌مراتب شغلی و توازن بین شهروندان و دولت‌ها خواهد داشت. گفتنی است، با وجودی که شناسایی پیامدهای فناوری جدید تا حدی آسان است، اندازه‌گیری و یا پیش‌بینی دقیق آن تا حدی دشوار بوده و به پارامترهای مختلفی وابسته است.

بخش زیادی از تحقیقات فناوری نانو، به صنایع نظامی باز می‌گردد که بر کاربردهای بالقوه‌ای همچون نانو رباتیک، هوش مصنوعی و ساخت مولکولی متمرکز است. پیشرفت‌های صورت گرفته در فناوری‌های نظامی، ممکن است دارای پیامدهایی برای روابط اجتماعی و سیاسی جوامع باشد و حتی در مواردی به افزایش خشونت‌ها بینجامد. استفاده از نانو فناوری از سوی ارتش و تغییر در روند جنگ‌های نامتقارن، می‌تواند رویکردهای خرابکاری و حمله به اهداف غیرنظامی را تشدید نماید. این امر، نشان می‌دهد که فناوری نانو و کاربردهای نظامی آن، ممکن است به‌طور غیرمستقیم موجب افزایش حملات تروریستی در آینده شود.

یکی دیگر از اثرات مهم نانوفناوری، مسائل مرتبط با مالکیت فکری است که با توجه به نوظهور بودن فناوری و برخی ابهامات در ارزیابی اختراعات و شرایط پتنت شدن، می‌بایست مورد توجه شرکت‌ها و فناوران قرار گیرد. از دیگر آثار اجتماعی نانوفناوری، می‌توان به نیروی کار مرتبط با این حوزه اشاره نمود. بهبود و توسعه فناوری نانو، احتمالاً به دانشمندان، مهندسین و تکنسین‌هایی نیاز دارد که مهارت‌های ویژهای برای تلفیق ایده‌های جدید با فرآیندها و محصولات موجود دارا باشند. بدیهی است که این نیازهای دانشی، موجب برخی تغییر و تحولات در بازار کار مرتبط با آن خواهد شد.

آخرین پیامد پیشرفت و توسعه نانوفناوری، به تغییر در توازن بین شهروندان و دولت‌ها باز می‌گردد. انتظار می‌رود، فناوری نانو به توسعه و تکامل فناوری‌های نظارتی، همچون دوربین‌ها، دستگاه‌های شنود و ردیابی و سیستم‌های تشخیص چهره کمک نماید و ظرفیت دولت‌ها برای جمع‌آوری، ذخیره‌سازی و پردازش داده‌های اطلاعاتی را افزایش دهد. این کار، می‌تواند قابلیت‌های بیشتری برای دولت‌ها و ارائه خدمات آن‌ها ایجاد نماید.

مرجع: «azonano»