بازار مکانی است که در آن دو یا چند طرف، کالاها، خدمات و اطلاعات را مبادله می‌کنند. به‌طور ‌کلی، بازار مکانی است که در آن دو یا چند طرف در خرید و فروش دخیل هستند.

دو طرف درگیر در یک معامله، فروشنده و خریدار نامیده می‌شوند.

فروشنده در ازای دریافت پول، کالا و خدمات را به خریدار می‌فروشد. جهت رقابتی‌شدن بازار، باید بیش از یک خریدار و فروشنده وجود داشته باشد.

ساختار انحصار کامل: انحصار شرطی است که در آن یک فروشنده واحد و خریداران بسیاری در بازار وجود دارند. در چنین شرایطی، فروشنده دارای یک انحصار بدون رقابت از سوی دیگران است و دارای کنترل کامل بر محصولات و خدمات خود است. در یک بازار انحصاری، فروشنده در مورد قیمت محصولات یا خدمات تصمیم می‌گیرد و می‌تواند آن‌ها را به تنهایی تغییر دهد.

ساختار انحصار کامل در طرف تقاضا: زمانی‌که تعداد فروشندگان زیاد و تنها یک خریدار در بازار وجود داشته باشد، این حالت انحصار کامل در طرف تقاضا نامیده می‌شود. در چنین شرایطی، از آن‌جا که یک خریدار در برابر بسیاری از فروشندگان وجود دارد، خریدار می‌تواند کنترل خود را بر فروشندگان تحمیل کند. در این حالت خریدار بر فروشندگان قدرت دارد.

انواع بازارها

1. بازارهای فیزیکی: بازار فیزیکی مکانی است که خریداران می‌توانند به‌صورت فیزیکی با فروشندگان دیدار کنند و کالاهای مورد نظر را از آن‌ها در ازای مبلغی پول خریداری کنند. مراکز خرید، فروشگاه‌های بزرگ و فروشگاه‌های خرده‌فروشی نمونه‌هایی از بازارهای فیزیکی هستند.

2. بازارهای غیر‌فیزیکی/بازارهای مجازی: در چنین بازارهایی، خریداران از طریق اینترنت کالا و خدمات خود را خریداری می‌کنند. در چنین بازاری، خریداران و فروشندگان به‌طور فیزیکی با یکدیگر دیدار نمی‌کنند و با یکدیگر تعاملی ندارند، در عوض تراکنش از طریق اینترنت انجام می‌شود. مثال‌ها شامل خرید از ‌ردیف، ای بی و غیره است.

3. بازار حراج یا مزایده: در بازار حراج، فروشنده کالاهای خود را به بالاترین قیمت پیشنهادی از طرف پیشنهاد‌دهنده به‌فروش می‌رساند.

4. بازار کالاهای واسطه: در چنین بازارهایی، کالای خام مورد نیاز برای تولید نهایی کالاهای دیگر به‌فروش می‌رسد.

5. بازار سیاه: بازار سیاه مکانی است که در آن کالاهای غیرقانونی مانند مواد مخدر و سلاح به‌فروش می‌رسد.

6. بازار علم و‌ دانش: بازار دانش مکانی است که در آن اطلاعات و محصولات مبتنی بر دانش مبادله می‌شود.

7. بازار مالی: بازاری که در آن دارایی‌های سیال (پول) مبادله می‌شود، بازار مالی نامیده می‌شود.

بازارهای مالی شامل انواع زیر است:

1. بازار سهام: شکلی از بازار که در آن فروشندگان و خریداران به مبادله سهام می‌پردازند.

2. بازار اوراق قرضه: بازاری که در آن خریداران و فروشندگان اوراق بهادار بدهی، معمولاً به شکل اوراق قرضه، را مبادله می‌کنند. یک اوراق قرضه قراردادی است که توسط هر دو طرف به امضاء می‌رسد که در آن، یک طرف وعده می‌کند میزان پولی را به همراه سود با فواصل زمانی مشخص بازپرداخت کند.

3. بازارهای ارز خارجی: در این نوع بازار، طرفین در تجارت ارز دخیل هستند. در یک بازار ارز خارجی (به نام بازار ارز نیز شناخته می‌شود)، یکی از طرفین، به مبادله ارز یک کشور با مقدار معادل ارز کشور دیگر می‌پردازد.

4. بازارهای پیش‌بینی‌کننده: بازار پیش‌بینی‌کننده مکانی است که در آن مبادله کالا یا خدمات برای آینده صورت می‌گیرد. خریدار زمانی سود می‌برد که بازار افزایش یابد و زمانی‌که بازار سقوط کند، ضرر خواهد کرد.

اندازه بازار

اندازه بازار به‌طور مستقیم به دو عامل مرتبط است:

- تعداد فروشندگان و خریداران

- پول جمع‌شده سالانه

منبع: managementstudyguide.com